Rezerwaty Rezerwaty

Cisowy Jar

Rezerwat został powołany Zarządzeniem Nr 256 Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 27 lipca 1959 r. w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych fragmentu lasu liściastego naturalnego pochodzenia ze stanowiskiem cisa pospolitego (Taxus baccata L.) na północno-wschodnim krańcu jego zasięgu.

Jest to największe i najbogatsze  skupisko tego gatunku w tej części kraju. Po raz pierwszy teren ten został objęty ochroną w roku 1937 przez administrację niemiecką (Kobendza 1949). W latach powojennych był chroniony bez obowiązujących aktów prawnych, aż do roku 1959. Rezerwat w chwili obecnej zajmuje 10,65 ha powierzchni leśnej. W całości grunty stanowią własność Skarbu Państwa i znajdują się w zarządzie PGL LP.

    Cisowy Jar jest największym i najdłuższym wąwozem na terenie Wzgórz Szeskich. Jego długośc wynosi 900 m, a głębokość dochodzi do 20 m, natomiast szerokość mierzona między krawędziami sięga do 100 m. Zbocza wąwozu są bardzo strome. Dnem jaru płynie strumień zasilany źródłami znajdującymi się w wielu miejscach u podnóży zbocza. W czasie suszy źródła wysychają i przepływ ustaje.

  Dominującym ekosystemem w rezerwacie jest las, na siedliskach typowych gradów, a więc bardzo żyznych. Są to przede wszystkim drzewostany świerkowe i lipowe ale z domieszką osiki, brzozy, olchy i olchy, miejscami także klonu. Drzewostany w dużej części są znacznie zniekształcone po przez wprowadzenie tam świerka, gatunku nie odpowiedniego dla tego siedliska leśnego. Pod osłoną drzewostanu rośnie cis. W 1965 r. stwierdzono w rezerwacie i bezpośrednim sąsiedztwie jego granic 1392 okazy. W roku 2003 zinwentaryzowano jedynie 36 osobników. Większość to egzemplarze bardzo małe. Kilkanaście osiąga wysokość 2-3 m, ale są one przygłuszone przez zwarty drzewostan świerkowy. Cis szczególnie dobrze rozwija się w miejscach oświetlonych.
W odległości około 250 m od rezerwatu w kierunku zachodnim rośnie dużo większy cis od występujących w rezerwacie. Świadczy to o tym, że dawniej występował on również poza granicą rezerwatu.

 Na dnie wąwozu, w środkowej jego części występuje roślinność łęgowa, w południowej części rezerwatu płaskie i dość szerokie dno wąwozu zajmuje bujna roślinność grądowa, opanowuje ona również strome zbocza wąwozu.  Przy wschodniej granicy rezerwatu znajdują się, już ledwie zauważalne, pozostałości po grodzisku z okresu kiedy ziemie te zamieszkiwali Jaćwingowie.