W oparciu o wskaźnik nr 6.4.1 Zasady 6 Krajowego Standardu Gospodarki Leśnej FSC^® w Polsce (FSC-STD-POL-01-01-2013 PL) – „Zarządzający lasami o dużych powierzchniach wyznacza, zachowuje i zaznacza na mapach przykłady istniejących w krajobrazie ekosystemów (tzw. ekosystemy referencyjne, Representative Sample Areas). W pierwszej kolejności, jako ekosystemy referencyjne wyznaczane są powierzchnie w stanie naturalnym lub maksymalnie zbliżonym do naturalnego. Takie obszary, stosownie do ich planów są pozostawione bez ingerencji w naturalnym stanie”

Ekosystemy referencyjne (REF),  dawniej na terenie Regionalnej Dyrekcji LP w Białymstoku, określane jako Obszary Nieobjęte Gospodarowaniem (ONG), na terenie Nadleśnictwa Olecko zostały wyznaczone według następujących kryteriów:

• powierzchnie których użytkowanie jest znacznie utrudnione, bądź nie racjonalne ekonomicznie,
• rezerwaty przyrody bez dokumentów planistycznych, co do których nadleśnictwo nie stwierdza potrzeby prowadzenia żadnych zadań w najbliższych latach, albo obszary w rezerwatach przyrody posiadających plan ochrony, który wskazuje powierzchnie objęte ochrona bierną,
• powierzchnie siedlisk uznane za HCVF 3.1, gdzie nie występują szczególne potrzeby przyrodnicze wymuszające prowadzenie działań,
• pozostawione na rębniach, do naturalnego rozpadu, kępy ekologiczne,
• źródliska, śródleśne bagna.

Ekosystemy referencyjne poddane są naturalnym procesom sukcesyjnym w nienaruszonym stanie do naturalnej śmierci i rozkładu drewna. W sytuacji wystąpienia zagrożenia bezpieczeństwa publicznego, dopuszczalne jest ścięcie niebezpiecznego drzewa i pozostawienie go na gruncie do naturalnego rozpadu. Obecnie do ekosystemów referencyjnych zaliczane są rokrocznie nowe kępy ekologiczne, pozostawiane na zrębach.

Lokalizację w terenie wyznaczonych ekosystemów referencyjnych, stanowiących całe wydzielenia obrazuje poniższa mapa: