Wydawca treści Wydawca treści

Polskie lasy

Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.

W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.

Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.

W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.

Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.

W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.

W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.

Raporty o stanie lasów w Polsce


Polecane artykuły Polecane artykuły

Powrót

Hodowla lasu

Hodowla lasu

Hodowla lasu to podstawowy dział leśnictwa. Jej zadaniem jest tworzenie nowych lasów (zalesienie) i zachowywanie i wzbogacanie istniejących (odnawianie i przebudowywanie) z uwzględnieniem wszystkich naturalnych warunków i czynników jakie zachodzą w środowisku leśnym.

Hodowla lasu oprócz zalesiania i odnawiania, to także produkcja sadzonek z nasion o udokumentowanym pochodzeniu, pielęgnacja upraw, wzbogacanie istniejących drzewostanów.

Hodowla lasu jest nauka leśna korzystającą z dorobku innych nauk przyrodniczych, miedzy innymi takich jak gleboznawstwo, klimatologia, botanika, fizjologia roślin .

Leśnicy wykorzystując wiedzę w zakresie hodowli lasu dążą do tego aby nowo powstałe lasy przy współudziale człowieka były jak najbardziej zbliżone do lasu naturalnego czyli takiego, w którym drzewostan jest dostosowany do siedliska, jest urozmaicony i przede wszystkim odporny. Aby powstał las, aby go posadzić trzeba wyhodować sadzonki. Miejscem produkcji sadzonek jest szkółka leśna. Sadzonki wysadzone do gruntu w sposób wcześniej ustalony to założenie uprawy leśnej. Uprawy poddawane są zabiegom pielęgnacyjnym i tak prowadzona jest hodowla aby docelowo uzyskać drzewostan dojrzały. Ostatnim etapem hodowli jest wycinka drzew dojrzałych, tak aby możliwe było ponowne odnowienie w optymalnych warunkach.

Nadleśnictwo Olecko aktywnie uczestniczy w Programie Zwiększania Lesistości Kraju po przez zalesianie gruntów nieprzydatnych gospodarce rolnej będących w zarządzie nadleśnictwa, są to najczęściej grunty bardzo niskich klas jakości. Sporządzamy również plany zalesień dla prywatnych właścicieli zalesiających grunty głównie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW).

Rocznie odnowienia w Nadleśnictwie Olecko obejmują około 220 ha.

Odnowienia czyli wprowadzenia lasu w miejscu, w którym rósł już wcześniej możemy dokonać na dwa sposoby. Sztucznie czyli sadzenie sadzonek lub wysianie nasion. Naturalnie, czyli przez samoistne obsianie się powierzchni i powstanie młodego pokolenia, najczęściej pod okapem drzewostanu, bez udziału człowieka. Do sadzenia potrzebujemy sadzonek.

Corocznie nasza szkółka leśna produkuje ok. 1,2 mln szt. sadzonek, głownie takich gatunków jak świerk, sosna, dąb, olsza, brzoza, modrzew i gatunki biocenotyczne czyli drzewa owocowe i krzewy.

Co roku pielęgnujemy ok. 800 ha gleby w uprawach leśnych. Czynność ta, polega przede wszystkim na wykaszaniu chwastów wokół sadzonek ale w starszych uprawach, a potem młodnikach wycinamy także młode drzewka. Chore, osłabione, źle ukształtowane lub takie, które szkodzą innym, bo są za bardzo wyrośnięte tzw. rozpieracze.

W zależności od wieku drzewek ciecia pielęgnacyjne nazywamy:

  • Czyszczeniami wczesnymi - w okresie uprawy;
  • Czyszczeniami późnymi – w okresie młodnika;
  • Trzebieżami wczesnymi – w okresie dojrzewania drzewostanu;
  • Trzebieżami późnymi – w okresie dojrzałości drzewostanu.

W Nadleśnictwie Olecko czyszczenia wczesne wykonujemy corocznie na obszarze ok. 160 ha, czyszczenia późne na 230 ha, trzebieże wczesne na 450 ha, a trzebieże późne na 600 ha.

Hodowanie lasu można porównać do hodowania marchewki. Tak samo trzeba wysiać, wyrywać chwasty czyli pielęgnować. Przerzedzać, bo jak jest za gęsta to ładna nie urośnie. Chronić przed chorobami. Różnica polega tylko na czasie oczekiwania na efekt.

Marchewka rośnie 1 sezon wegetacyjny, a las ok. 100 lat.